Sharing My Tiny Enginnering Knowledge Soil Liquefaction

Sharing My Tiny Enginnering Knowledge Soil Liquefaction အေျကာင္းေလးေလ့လာမိသေလာက္ျပန္ေ၀မ်ွခ်င္ပါတယ္။ Liquefaction ဆိုတာ ငလ်င္လွဳပ္တဲ့အခါမွာ ျဖစ္လာတဲ့ Pressure ေၾကာင့္ ေျမၾကီးရဲ ့water-saturated sandy layer ေတြက အရည္လိုမ်ိဳး ျပဳမူသြားတဲ့အေျခအေနကိုေခၚပါတယ္။ (Normal pressure) ပံုမွန္အေနနဲ ့Soft Sand မ်ားဟာ ေရနဲ ့ျပည့္၀ေနနိုင္ေသာ္ျငားလည္း Sand grains ေလးေတြရဲ ့တခုနဲ ့တခု ထိစပ္မွဳေတြကေန Friction ေပၚေပါက္လာျပီး သူ ့ရဲ ့ Stength (သို ့) Hardness ကိုရရွိထားနိုင္ပါတယ္။ (Intense pressure) ငလ်င္လွဳပ္ခတ္မွဳကေနျပီးေတာ့ ေရကို Pressure တိုးလာမယ့္ အားတခုသက္ေရာက္လိုက္ပါတယ္။ လံုေလာက္တဲ့ Pressure ကိုေရာက္ျပီဆိုရင္ ေရကေနျပီးေတာ့ Sand Grains ေတြၾကားထဲကိုေရကိုေရာက္ေစျပီး သူတို ့ရဲ့ Friction ကို Break ျဖစ္သြားေစပါတယ္။ ဒါကေနျပီးေတာ့ Liquefaction ကိုျဖစ္ေပၚေစပါတယ္။ Credit: California Watch Research Liquefaction (Geotechnical Aspects) Liquefaction ကိုျဖစ္ေပၚေစတာအခ်က္ကေတာ့ ရုတ္တရက္ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ Shock Wave (or) Cyclic Loading ေၾကာင့္ Soil ရဲ့ Pore Pressures ကို Effective Pressure=Zero အေျခအေနထိ Temporary တိုးသြားတဲ့အခ်ိန္မွာပါ။ အဲဒီ Pore Pressure တိုးလာတာနဲ ့အမ်ွ Strain ကိုလည္းတိုးလာေစပါတယ္။ ဒီဟာကေနျပီးေတာ့ Soil Particles ေတြကို "Float" အေျခအေနျဖစ္ေစပါတယ္။ ဒီအေျခအေနမွာ Soil ရဲ ့ Shear Strength ကအရမ္းကိုနည္းသြားျပီးေတာ့ unconfined soil ေတြကလည္း Laterally Flow ျဖစ္သြားပါတယ္။ ေနာက္တမ်ိဳးေျပာရရင္ Saturated Sand ေတြက Vibrations နဲ ့ေတြ ့ရျပီဆိုပါေတာ့ ေသခ်ာတာက Compact ျဖစ္သြားမယ္ ေနာက္ျပီး Volume Decrease ျဖစ္သြားမယ္။ အကယ္၍ Sand ကသာ Drain မျဖစ္ဘူးဆိုရင္ Pore water Pressure တက္လာမွာေပါ့။ Pore water Pressure ဆက္တိုက္တက္လာနဲ ့အရမ္းကို Overburden Pressure ေရာက္သြားရင္ Effective Stress က Zero ျဖစ္သြားပါျပီ။ အဲဒီအခါ Sand သည္ သူ ့ရဲ ့Strength ရွိေတာ့မွာ မဟုတ္ဘဲ Liquid ပံုစံျပဳမူလာပါတယ္။ Liquefaction ျဖစ္ေပၚနိုင္တဲ့ Soil အမ်ိဳးအစားေတြကေတာ့ Saturated,Fine to Medium-fine Grained, Loose Sands နဲ ့ မထင္မွတ္ထားတဲ့ Non-Saturated Clay မွာလည္း ျဖစ္နိုင္ပါတယ္။ Liquefaction ျဖစ္ေစတဲ့ Major အခ်က္ကေတာ့ Earthquake ေပါ့ဗ်ာ။ ေနာက္ Dynamic Load ေတြဆက္တိုက္သက္ေရာက္နိုင္တဲ့ Pile Driving လိုမ်ိဳး Operation ေတြဟာလည္း Liquefaction ကိုဦးတည္သြားေစနိုင္ပါတယ္။ Photo Credit: Encyclopaedia Britannica Science is about knowing; engineering is about doing. Henry Petroski





#Credit

Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

"လမ္းမ်ား၏ ပံုေသကားခ်ပ္အတတ္ပညာအား........တီးေခါက္ျခင္း

Image
"လမ္းမ်ား၏ ပံုေသကားခ်ပ္အတတ္ပညာအား........တီးေခါက္ျခင္း "  လမ္းတည္ေဆာက္ျခင္းဆိုင္ရာ လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ အဓိကအားျဖင့္ ေအာက္ပါ ေဆာင္ရြက္ခ်က္တို႔သည္ အေရးႀကီးသည္ဟု သတ္မွတ္ပါသည္။ ၁. ကနဦး ေျမျပင္ တိုင္းတာေရးလုပ္ငန္း (soil topographic survey and soil investigation) ၂. သင့္ေလ်ာ္ညီၫႊတ္ေသာ လမ္းဒီဇိုင္းအား ေရးဆြဲျခင္း (Geometric and structural design) ၃. လမ္းဒီဇိုင္းလိုအပ္ခ်က္မ်ားႏွင့္ အညီ လမ္းတည္ေဆာက္ျခင္း (Construction agreed with design requirements) ၁. ကနဦး ေျမျပင္တိုင္းတာေရးလုပ္ငန္း ***************************** - ၎လုပ္ငန္းသည္ ေျမျပင္ရိွ ေျမမ်က္ႏွာသြင္ျပင္အား သင့္တင့္ေသာ level ႏွင့္ Grading မ်ားရရိွရန္ soil survey တိုင္းတာျခင္း ႏွင့္ လက္ရိွလမ္းသား၏ ေအာက္ခံေျမ အမ်ိဳးအစား၊ ယင္း အလႊာ အင္အား၊ သင့္တင့္ေသာ selected soil အမ်ိဳးအစားမ်ားရိွမရိွ သိရိွေစရန္ ကြင္းဆင္း၍ ေဆာင္ရြက္ရေသာ soil investigation အပိုင္းျဖစ္သည္။ မ်ားေသာအားျဖင့္ soil investigation အပိုင္းသည္ ေျမသားဆိုင္ရာ အင္ဂ်င္နီယာ ဘာသာရပ္ Geotechnical Engineer မ်ားႏွင့္ အမ်ားဆံုးသက္ဆိုင္ေပသည္။ ကြင္းအတြင္း ေျမသားနမူနာမ်ားအား ဓာတ္ခြဲခန္း...
Read more

ေျမတိုင္းပညာ၏ အေျခခံသေဘာတရားမ်ား (၁)

Image
Basically Introduction To Theory Of Survey ဘယ္အေဆာက္ဦးမွ ေျမၾကီးနဲ႔ ကင္းကြာလို႔မရပါဘူး Civil Engineering ဘာသာရပ္ေတြထဲမွာ Survey ကို ေျမတိုင္းတဲ့ဘာသာရပ္အျဖစ္လူသိမ်ားပါတယ္ တကယ္ေတာ့ Survey ဆိုတာ ကိုယ္မသိေသးတဲ့ အရာတစ္ခုကိုသိေအာင္လုပ္တာ ဒါေၾကာင့္ ေျမတိုင္းတာနဲ႔ ပတ္သတ္ရင္ survey ဆိုိ္တာ ကိုယ္မသိေသးတဲ့ အတိုင္းတာေတြကို သိေအာင္လုပ္တာ ဒီလိုဘာသာျပန္လို႔ရပါတယ္ survey ဘာသာဟာ အင္ဂ်င္နီယာ ဘာသာရပ္ေတြထဲမွာ အခက္ဆံုးပါ survey ကၽြမ္းက်င္ဖို႔ဆိုရင္ ကိုယ့္ရဲ႕ သခၤ်ာအဆင့္တန္းက သခၤ်ာပညာရွင္ နီးပါးရွိရပါမယ္ ၾကယ္ေတြရဲ႕ တည္ေနရာ ကမၻာေျမၾကီးလည္ပတ္ပံု လတၱီက်ဴး ေလာဂ်ီက်ဴးစတာေတြကိုသိဖို႔ Astronomy ကိုလည္းကၽြမ္းက်င္ရပါမယ္ ဒီေနရာမွာ လူအမ်ားစု မသိလို႔ မွားၾကတာက Astronomy = နကၡတေဗဒ = survey အတြက္သံုးတယ္ (Astrology မဟုတ္ ) ေနာက္ျပီး ေနာက္တစ္ခ်က္အေရးၾကီးဆံုးက ေနာက္ဆံုးေပၚတဲ့ နည္းပညာ instrument ေတြ စတဲ့ အရာေတြအားလံုးနဲ႔လည္း up-to-date ျဖစ္ေနရပါမယ္ နည္းပညာတိုးတက္လာတာနဲ႔အမွ် လူေၾကာင့္ျဖစ္တဲ့ အမွားကနည္းလာေပမဲ့ အဓိက သင့္ထားသင့္တဲ့ principle ေလးေတြေတာ့ သိထားသင့္ပါတယ္ civil engineer တစ္ေယာက္အေနနဲ႔ survey က မျဖစ္မေန သိထား...
Read more

ေျမတူးနည္း(၁၀)နည္း

Image
၁၆၃ ၊ ေျမတူးနည္း(၁၀)နည္းရွိပါသည္။ ဘာမွ မျဖစ္ရင္ ဘာမွမျဖစ္ပါဘူး 😩 😩 အင္ယာမ်ား အထူးသျဖင့္ လိုင္စင္အင္ယာမ်ား အခ်ိန္ေလးေပးျပီး ဖတ္ေပးပါ က်န္သူငယ္ခ်င္းမ်ား ေက်ာ္သြားၾကပါကုန္။ ၁။ သူမ်ား site မွာ ဒီအတိိုင္းတူးတာ ဘာမွမျဖစ္ဘူး။ ၆ေပေလာက္တူးရတာ deep excavation လိုလို႔လား ဗ်ာတဲ့ မၾကာခဏ ၾကားရတဲ႔စကားပါ။ ဒီပုံေတြၾကည့္ရသေလာက္ေတာ့ တူးထားတာအနည္းဆုံး ေပ ၂၀ ေလာက္ ရွိမယ္။ စည္ပင္ သတ္မွတ္ခ်က္အရ ျမိဳ႕တြင္း ၄' ၆" ႏွင့္ အထက္ ေျမၾကီးတူးမယ္ဆို Temporary Earth Retaining Structure ( TERS ) Design တင္ျပရပါတယ္။ ေျမသားဖြဲ႕စည္းပုံေၾကာင့္ တူးမယ့္ depth ျခင္း တူေသာ္လည္း design မတူႏိုင္ေၾကာင္း အၾကမ္းဖ်င္း သေဘာေပါက္ဖို႔ လိုပါတယ္။ ၂။ စည္ပင္ design department, HIC, CQHP တို႔မွာ သတ္မွတ္စံႏႈန္းနဲ႔အညီ တြက္ခ်က္ထားတဲ႔ အေဆာက္ အဦး ေတြကိုသာ ေဆာက္လုပ္ခြင့္ခ်ထားေပးတာပါ။ ဒီ site မွာလည္းTERS design ရွိမွာပါ။ ခုုလုပ္ထားတဲ႔ ပုံကို စည္ပင္က ခြင့္ျပဳခဲ႔မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ခြင့္ျပဳခဲ႔တဲ႔ပုံကို၊ LC က မလုပ္တာ ေနပါလိမ့္မယ္ (TERS က ေစ်းၾကီး တာကိုး သူတို႔စိတ္ထဲ ဒါဟာ အပိုကုန္...
Read more